از مطالبه‌گری تا راه حل‌سازی 

شوشان ـ نوید قائدی  :

شانزدهم آذر (روز دانشجو) می‌تواند فرصتی برای بازتعریف نقش‌محوری دانشجو در پیچیدگی‌های امروز کشور باشد. در شرایط کنونی که کشور با چالش‌های اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی مواجه است، تنها انتقاد و مطالبه‌گری نباید سهم دانشجو از تحولات باشد. دانشجوی امروز باید از فاز منتقد صرف به فاز راه‌حل ساز و کنشگر علمی سوق یابد تا به‌عنوان نیروی پیش‌برنده جامعه، مسیر برون‌رفت از مشکلات فعلی را هموار سازد.
یکی از آفت‌هایی که می‌تواند توان دانشجو را تحلیل ببرد، گرفتار شدن در دام سیاست‌زدگی است. دانشجو باید فعال و سیاس و کنشگر باشد، اما نه فعال سیاسی به معنای حزب‌بازی و جناح‌گرایی، بلکه سیاسی به معنای دغدغه‌مندی نسبت به سرنوشت مردم و کشور بوده و به فکر حل مسائل کلان کشور باشد.
انتقاد دانشجو باید بر پایه دانش، آمار و راهکار علمی باشد، نه صرفاً بر اساس احساسات یا گرایش‌های زودگذر که به دست فراموشی سپرده می‌شوند. دانشجویان با تشکیل تیم‌های پژوهشی میان‌رشته‌ای، باید مسائل واقعی کشور مانند تورم و بیکاری تا آلودگی هوا و بحران آب و... را تحلیل کرده و طرح‌های عملیاتی و بومی‌شده ارائه دهند.
دانشجوی کنشگر می‌تواند حلقه وصل میان نوآوری‌های دانشگاه و ساختارهای اجرایی کشور باشد. ارائه پایان‌نامه‌ها و پروژه‌هایی که مستقیماً به حل یک مشکل محلی یا ملی بپردازند. در عصری که اقتصاد جهانی بر پایه دانش و نوآوری شکل‌گرفته، وابستگی کشور به نفت تنها با جهاد علمی و توسعه اقتصاد دانش‌بنیان شکسته می‌شود.
دانشگاه و دانشجو دیگر نباید صرفاً یک نهاد آموزشی باشد، بلکه باید به موتور تولید ثروت و رفع نیازهای اساسی کشور تبدیل شود. دانشجویان باید با همراهی اساتید مجرب و متعهد از ایده‌پردازی به محصول‌سازی حرکت کنند. هر استارتاپ دانشجویی که بتواند یک مشکل کوچک را حل کند یا یک بازار جدید ایجاد نماید در حقیقت یک گام در جهت کاهش مشکلات بزرگ اقتصادی کشور برداشته است.
    برای ازبین‌بردن شکاف میان تحصیلات دانشگاهی و نیاز بازار کار دانشجو باید از تئوری‌خوانی فاصله بگیرد و به یک متخصص ایده‌پرداز ماهر تبدیل شود. تقویت کارگاه‌ها، دوره‌های مهارتی و ارتباط مستمر با صنعت، اجتماع و ابعاد اساسی اجرایی کشور، مسئولیت امروز دانشجو برای تضمین آینده شغلی خود و کمک به پویایی اقتصاد ملی است.
البته دانشجو به‌عنوان قشر فرهیخته و پیشرو وظیفه دارد سطح آگاهی و مسئولیت‌پذیری عمومی را بالا ببرد. به‌عنوان‌مثال در عصر فضای مجازی، دانشجویان به دلیل تفکر تحلیلی و سواد رسانه‌ای بالا بهترین سنگر برای مقابله با اخبار جعلی و تحریف واقعیت‌ها هستند. آنها می‌توانند با تبیین علمی مسائل و ارائه تحلیل‌های واقع‌بینانه  به جامعه در تشخیص درست از نادرست کمک کنند و از ایجاد تشنج‌های اجتماعی بی‌پایه جلوگیری نمایند.
  همچنین  فعالیت‌های داوطلبانه، مشارکت گروه‌های جهادی، مشاوره‌های تخصصی رایگان به مردم و کسب‌وکارهای کوچک، همه نمودهایی از مسئولیت اجتماعی دانشجویان است. دانشجویی که در حل مسائل محیط‌زیست، آموزش عمومی یا کمک به مناطق محروم پیش‌گام می‌شود عملاً در حال ساختن یک جامعه بانشاط و مسئولیت‌پذیر است.
در نهایت دانشجوی امروز می‌تواند عنصر تحول‌آفرینی باشد. او با علم، نشاط و احساس مسئولیت مضاعف خود نه‌تنها می‌تواند مشکلات کشور را نقد کند؛ بلکه توانایی ارائه راهکار و پیش‌گامی در اجرای آن را نیز دارد. این مسیر معنای واقعی حرکت از دانشگاه به‌عنوان مرکز تولید صرفاً مدرک به مبدأ تحولات و حل مسائل کشور است. روز دانشجو روز یادآوری مسئولیت بزرگ دانشجویان برای ساختن آینده‌ای روشن‌ برای ایران است.